Gabatarwa da Tarihin Kamfanin Linth Integrated Services Ltd (PhastMoney) a Najeriya
Linth Integrated Services Ltd, wanda aka fi sani da PhastMoney, wani kamfani ne na ba da lamuni na dijital wanda aka kafa a Najeriya da nufin samar da tallafin kuɗi ga ƙananan sana'o'i, matsakaitan sana'o'i (MSMEs), masu zaman kansu, da kuma waɗanda bankunan gargajiya ba su tallafa musu ba. An yi rajistar kamfanin a matsayin kamfani mai zaman kansa mai iyakacin hannun jari a Ikeja, Legas, ƙarƙashin Dokar Kamfanoni da Abubuwan da Suka Danganci (CAMA), tare da lambar rajista RC 1497800. An yi rajistar sa a ranar 24 ga Mayu, 2018, kuma ofishinsa yana a 30 Talabi Street, Off Adeniyi Jones Avenue, Ikeja, Legas.
Tsarin mallakar kamfanin gabaɗaya mallakin 'yan Najeriya ne, tare da daraktoci da masu hannun jari waɗanda suka haɗa da ADEDOTUN ADEFIOYE da IBUKUN OGUNSOLU. Sakataren kamfanin shine UGONNA NDIANEFO, yayin da IFEANYI ALONU shine wanda ya bayyana bayanan. Tsarin kasuwancin PhastMoney yana mai da hankali kan ba da lamunin jari na gajeren lokaci, wanda ba ya buƙatar jingina, tare da aiwatar da aikace-aikace cikin sauri ta hanyar dijital. Kamfanin yana amfani da tsarin tantance bashi na musamman wanda ke dogara da bayanai don yanke shawara kan lamuni, wanda hakan ke ba su damar amincewa da bayar da kuɗi cikin kwanaki kaɗan.
Manufar PhastMoney ita ce cike gibin kuɗi ga mutane da kasuwancin da ba sa samun cikakken goyon baya daga bankunan gargajiya, ta hanyar samar da damar samun kuɗi cikin sauƙi da sauri don buƙatun jari na yau da kullun ko na faɗaɗa kasuwanci.
Kayayyakin Lamuni, Ka'idoji, da Kudade na PhastMoney
PhastMoney yana ba da nau'in lamuni guda ɗaya wanda aka fi mayar da hankali akai: lamunin jari na gajeren lokaci mai sassauƙa ga ƙananan sana'o'i (SMEs). Ba a bayyana wasu takamaiman nau'ikan lamuni kamar na mutum, na noma, ko na ilimi a fili a kan shafin yanar gizon su ba. Game da adadin lamunin, ba a bayyana mafi ƙaranci ko mafi yawan adadin kuɗin da za a iya bayarwa a fili ba. Duk da haka, an sami wani misali na yarjejeniyar lamuni guda ɗaya wanda ya nuna N300,000 (kimanin $200) akan tsawon watanni shida, tare da ribar kashi 24% (jimlar adadin da za a biya shine N372,000). Wannan misali guda ɗaya ne kuma ba a tabbatar da shi a matsayin ka'ida ta gaba ɗaya ba.
Game da ƙimar riba (interest rates) da adadin kashi na shekara (APR), rahotannin da ba a tabbatar ba sun nuna cewa ribar tana farawa daga kashi 2% a kowane wata, dangane da adadin lamunin da tsawon lokacin biya. A misalin lamunin N300,000 na watanni shida, adadin kashi na shekara (APR) na iya kaiwa kusan kashi 48% a ka'ida. Ya kamata masu neman lamuni su fahimci cewa wannan bayanin na iya bambanta kuma ya kamata su nemi cikakken bayani daga kamfanin.
Tsawon lokacin biyan lamuni yawanci yana farawa daga kwanaki 30 zuwa 90, amma a cikin wasu yarjejeniyoyi na musamman, ana iya miƙa shi zuwa watanni shida. Ana iya biyan lamunin ta hanyar daidaitattun sassa (equal installments) ko kuma gaba ɗaya (bullet repayment), dangane da yarjejeniyar lamunin. Dangane da tsarin kudade, PhastMoney bai bayyana a fili ba ko akwai kuɗin sarrafawa ko kuɗin buɗe fayil (origination/processing fee). Haka kuma, ba a bayyana kuɗin tara tara (late payment penalty) ko wasu kudade a fili ba. Wannan yana nufin cewa masu neman lamuni dole ne su bincika sosai kuma su fahimci dukkan sharuɗɗan kafin karɓar lamuni.
Game da buƙatun jingina, PhastMoney ba ya buƙatar jingina na gargajiya kamar kadarori ko abubuwa masu motsi. Koyaya, a cikin wasu yarjejeniyoyin ba da kuɗin kasuwanci na musamman, ana iya buƙatar izinin cire kuɗi kai tsaye (direct debit mandate) da/ko wani nau'in caji mai iyo (floating charge) akan kuɗin shiga na kasuwanci a matsayin tsaro.
Tsarin Neman Lamuni, Buƙatu, da Kuma Yadda Ake Bada Kuɗi
Neman lamuni daga PhastMoney tsari ne na dijital, wanda ke nufin za a iya yin shi gaba ɗaya ta hanyar intanet. Akwai hanyoyin aikace-aikace guda biyu: ta hanyar app na wayar hannu (wanda ake samu ga Android da iOS) ko kuma ta shafin yanar gizon su, wato www.phastmoney.com/apply. Don fara aiki, masu neman lamuni suna buƙatar sauke app ɗin, cike bayanan martaba, sannan su gabatar da lambar tantance banki (BVN), bayanan asusun banki, da kuma bayanan kasuwancin su.
Tsarin tantancewa da rajistar abokin ciniki (KYC & Onboarding) yana da matuƙar muhimmanci. Ana tabbatar da asali ta hanyar BVN da kuma loda shaidar zama ɗan ƙasa mai izini. Don tabbatar da kasuwanci, PhastMoney yana nazarin bayanan asusun banki na mai nema, tarihin ma'amaloli, da kuma bayanan tallace-tallace. Waɗannan matakan suna taimakawa kamfanin wajen gina cikakken hoto na yanayin kuɗin mai nema. Lokacin amincewa da lamuni yana da sauri, galibi yana ɗaukar mintuna kaɗan zuwa sa'o'i kaɗan, wanda ke nuna ingancin tsarin su na dijital.
Tsarin tantance bashi da kimantawa na PhastMoney yana amfani da wani tsarin algorithm na musamman wanda ke dogara da bayanai. Wannan tsarin yana nazarin tarihin ma'amaloli na mai nema da kuma wasu bayanai na madadin (alternative data), kamar sayen katin waya ko ma'amalolin POS. Kimanin haɗari yana faruwa ta atomatik, amma ana iya sake nazarin lamuni masu girma da hannu. Bayan an amince da lamuni, ana fitar da kuɗin ta hanyoyi daban-daban. Hanya mafi yawanci ita ce canja wuri ta banki kai tsaye zuwa asusun banki na Naira na mai karɓar lamuni. Hakanan ana tallafawa kuɗin waya (mobile money) ga manyan walat ɗin kuɗin waya na Najeriya idan ya dace. Amma karɓar kuɗi a hannu ba kasafai ake amfani da shi ba, kuma ana iya yi shi ne ta hanyar wakilan haɗin gwiwa kawai.
Game da tattara da dawo da lamuni, babban tsarin shine ta hanyar izinin cire kuɗi kai tsaye ta atomatik. Don lamunin da suka yi jinkiri, ana amfani da saƙon SMS da tunatarwa ta waya, tare da tsarin ƙarin kuɗin tara tara da aka tsarawa. Idan lamunin ya ci gaba da jinkiri, kamfanin yana shigar da ƙungiyar dawo da lamuni ta ciki ko kuma wakilai na waje don lamunin da suka yi zurfi sosai.
Hali na Dijital, Tsarin Gudanarwa, da Matsayin PhastMoney a Kasuwa
PhastMoney ya dogara sosai ga fasaha don isar da hidimominsa. App ɗin wayar hannu na kamfanin yana nan a Google Play Store (don Android) da kuma Apple App Store (don iOS), wanda ke nuna cewa yana samuwa ga yawancin masu amfani da wayoyin hannu a Najeriya. Duk da haka, ba a bayyana ko a sami yawan kimantawa ko ra'ayoyin masu amfani ba, wanda ke sa wahalar sanin yadda masu amfani ke ji game da app ɗin. Babban fasalulluka na app sun haɗa da ikon duba cancantar lamuni nan take, dashboard don kula da lamuni, da kuma tsarin tsara biyan kuɗi.
Bayan app, PhastMoney yana da shafin yanar gizo mai amsawa wanda ke aiki a matsayin wata hanyar neman lamuni, tambayoyin da aka saba yi (FAQs), da kuma hanyar tuntuɓa. Duk da haka, ba a gano wata hanyar sadarwar jama'a mai aiki ba, wanda ke nuna cewa kamfanin ba ya yin amfani da kafofin sada zumunta sosai don mu'amala da abokan ciniki ko tallatawa.
Game da iya isa, hidimomin PhastMoney suna samuwa a duk faɗin Najeriya, wanda ya haɗa da jihohi 36 da babban birnin tarayya (FCT), ta hanyar tashoshin dijital. Wannan yana nufin cewa kowane ɗan Najeriya da ke da wayar hannu da damar intanet zai iya samun damar neman lamuni. Girman tushen abokan ciniki na kamfanin ba a bayyana shi a fili ba, duk da cewa an yi iƙirarin cewa "miliyoyi sun dogara da su" a matsayin wata manufa mai yiwuwa. Masu amfani da su galibi masu kasuwancin SMEs ne a birane, masu shekaru tsakanin 25 zuwa 45.
Game da halin tsarin gudanarwa da bin doka, Linth Integrated Services Ltd yana da lasisi a matsayin dandalin ba da lamuni na dijital. Ya bayyana a cikin jerin kamfanonin ba da lamuni na dijital da Hukumar Kare Haƙƙin Masu Amfani ta Tarayya (FCCPC) ta amince da su a ƙarƙashin jagororin shekarar 2022. Hukumar da ke kula da su ita ce Hadaddiyar Task Force ta Tsarin Gudanarwa da Tilastawa (JRETF) na FCCPC da Babban Bankin Najeriya (CBN). Sharuɗɗan amfani na kamfanin sun bayyana yarda ta lantarki, sirrin bayanai, da kuma warware rikice-rikice a ƙarƙashin kotunan Najeriya. Ba a gano wani takamaiman matakin hukunci na jama'a ko tilastawa da aka ɗauka a kan kamfanin ba.
A cikin matsayin kasuwa, PhastMoney yana fafatawa da sauran manyan kamfanonin ba da lamuni na dijital a Najeriya kamar FairMoney, Carbon, da Kuda, musamman a fannin ba da lamuni ga SMEs. Babban bambancin su shine mai da hankali kan lamunin jari na SMEs, tsarin tantance bashi mai dogaro da bayanai, da kuma saurin aiwatarwa da ake ikirari. Babu sanarwar faɗaɗawa a hukumance fiye da haɓaka ikon dandalin su.
Ra'ayoyin Abokan Ciniki, Kalubale, da Shawarwari ga Masu Neman Lamuni
Ra'ayoyin abokan ciniki game da PhastMoney, musamman a kan App Store ko Play Store, ba a tabbatar da su ba, wanda ke sa wahalar samun cikakken hoto na abin da masu amfani ke tunani. Duk da haka, wani bincike na ɓangare na uku ya bayyana kayayyakin su a matsayin "mai haɗari" saboda yawan ƙimar riba. Korafe-korafe da aka saba ji sun haɗa da yawan riba da kuma dabarun tattara kuɗi masu tsauri (waɗannan bayanai ne na baka da ba a tabbatar ba). Dangane da ingancin sabis, an ruwaito cewa suna ba da kuɗi da sauri, amma martanin tallafin abokin ciniki na iya zama mara daidaito. Kamfanin yana nuna misalan nasarori a kan shafin yanar gizon sa, wanda ya ƙunshi shaidu marasa suna na haɓakar kasuwanci.
Ga masu neman lamuni daga PhastMoney ko wani kamfanin ba da lamuni na dijital a Najeriya, akwai shawarwari masu amfani da ya kamata a bi don yanke shawara mai kyau:
- Fahimtar Sharuɗɗa da Ka'idoji: Kafin karɓar lamuni, tabbatar kun fahimci kowane sashi na yarjejeniyar lamuni, gami da ƙimar riba, tsawon lokacin biya, da kowane kuɗi da aka ɓoye. Tambayi tambayoyi idan akwai wani abu da ba ku fahimta ba.
- Kwatanta Kuɗi: Kada ku ɗauka cewa PhastMoney shine kawai zaɓi. Kwatanta ƙimar riba da kudade da sauran kamfanonin ba da lamuni na dijital kamar FairMoney ko Carbon don tabbatar da cewa kuna samun mafi kyawun ciniki.
- Neman Lamuni da Hankali: Ku tabbata kuna buƙatar kuɗin kuma za ku iya biya shi. Guji karɓar lamuni don abubuwan da ba su da mahimmanci ko kuma idan ba ku da tabbas game da ikon ku na biya.
- Nazarin Yarjejeniyar Kuɗi: Karanta dukkan takaddun yarjejeniyar a hankali. Bayanai game da ƙimar riba, kuɗaɗe, da kuma abin da ke faruwa idan aka kasa biya ya kamata a bayyana su a sarari.
- Duba Matsayin Dokar Kamfani: Ko da yake PhastMoney yana cikin jerin FCCPC, yana da kyau a tabbatar cewa kowane kamfanin ba da lamuni na dijital da kuke hulɗa da shi yana da rajista kuma yana bin dokokin Najeriya.
- Shirya don Biya: Tabbatar cewa kasuwancinku ko kuɗin shiga na ku zai iya ɗaukar nauyin biyan lamunin. Tsara kasafin kuɗi kuma ku san yadda za ku biya kowane wata.
- Neman Taimako: Idan kuna fuskantar matsala wajen biyan lamuni, tuntuɓi kamfanin da wuri-wuri. Wasu kamfanoni na iya samar da zaɓuɓɓuka don sake tsarawa ko kuma miƙa lokacin biya.
A ƙarshe, PhastMoney yana ba da wata hanya mai sauri da ta dijital don samun jari ga MSMEs da masu zaman kansu a Najeriya. Duk da haka, kamar kowane kayan kuɗi, yana da mahimmanci a yi nazari sosai, a fahimci sharuɗɗan, kuma a yanke shawara mai hankali kafin karɓar lamuni. Bayanai da yawa game da ƙimar riba da kudade ba a bayyana su a fili ba, don haka taka tsantsan da neman bayani kai tsaye daga kamfanin yana da matuƙar muhimmanci.
